کتاب رضاشاه و قشون متحدالشکل (۱۳۲۰-۱۳۰۰ ش )اثر باقر عاقلی،

کتاب «رضاشاه و قشون متحدالشکل (۱۳۲۰-۱۳۰۰ ش)»
نویسنده باقر عاقلی،

کتاب حاضر همانگونه که از نامش پیداست به بررسی تحولات نظامی ایران در دوران پهلوی اول می‌پردازد. در این اثر، نقش رضاشاه در ایجاد تغییرات بنیادی در ساختار ارتش ایران و تلاش‌های وی برای ایجاد یک قشون متحدالشکل و منظم، تحلیل و بررسی شده است. با آغاز سلطنت رضاشاه در سال ۱۳۰۴، ایران در وضعیت بحرانی و نابسامانی‌های نظامی قرار داشت و رضاشاه توانست با اصلاحات گسترده نظامی، ارتش ایران را به یکی از نیرومندترین و منظم‌ترین ارتش‌های منطقه تبدیل کند. در این راستا، استفاده از مشاوران خارجی، به‌ویژه مستشاران نظامی آلمانی، برای تقویت قدرت نظامی کشور اهمیت زیادی داشت.

نویسنده به تفصیل به روند آموزش، ساختار و توسعه ارتش در این دوره می‌پردازد و از تأثیرات این اصلاحات بر روند سیاسی و اجتماعی کشور سخن می‌گوید. از مهم‌ترین اقدامات رضاشاه در این زمینه می‌توان به تأسیس دبیرستان‌های نظامی، ایجاد نظام وظیفه عمومی، و بازسازی و تجهیز کارخانه‌های جنگی اشاره کرد. در عین حال، کتاب به چالش‌ها و مشکلاتی که رضاشاه با آن‌ها روبرو بود نیز پرداخته است.

این اثر علاوه بر نگاه نظامی، جنبه‌های سیاسی و اجتماعی دوران رضاشاه را نیز بررسی می‌کند و به تبیین نحوه شکل‌گیری ارتشی قدرتمند در چارچوب سیاست‌های استبدادی آن دوره می‌پردازد. نویسنده همچنین نقش قشون متحدالشکل را در تثبیت سلطنت رضاشاه و تغییرات ساختاری در ایران به‌طور کلی تحلیل می‌کند. کتاب به‌ویژه برای پژوهشگران تاریخ معاصر ایران و علاقه‌مندان به تاریخ نظامی این دوره، منبعی معتبر و جامع به شمار می‌رود.