کتاب باستان‌شناسی کتاب مقدس نوشتۀ جان اَلدر و ترجمۀ سهیل آذری

کتاب باستان‌شناسی کتاب مقدس نوشتۀ جان اَلدر و ترجمۀ سهیل آذری، اثری پژوهشی و تحلیلی در حوزه باستان‌شناسی دینی است که به بررسی شواهد مادی و تاریخی پیرامون روایت‌های عهد عتیق و عهد جدید در کتاب مقدس می‌پردازد. نویسنده در این کتاب تلاش می‌کند تا با بهره‌گیری از یافته‌های میدانی باستان‌شناسان در سرزمین‌های مقدس مانند فلسطین، اسرائیل، مصر، عراق و سوریه، به سنجش میزان انطباق داستان‌های کتاب مقدس با واقعیات تاریخی بپردازد.

جان الدر از برجسته‌ترین پژوهشگران بریتانیایی در زمینۀ باستان‌شناسی کتاب مقدس است و با نگاهی علمی، بی‌طرف و مستند، به تحلیل داده‌ها و کشفیات مهمی مانند الواح، بناهای تاریخی، کتیبه‌ها، سفالینه‌ها و ابزارهای روزمره در تمدن‌های باستانی می‌پردازد. یکی از موضوعات مهم در این کتاب بررسی شهرهای معروفی چون اور، بابل، نینوا، اریحا، اورشلیم و سامره است و اینکه چه میزان از روایت‌های تورات و اناجیل را می‌توان با شواهد واقعی تطبیق داد.

در این اثر، نویسنده به پرسش‌هایی بنیادین پاسخ می‌دهد: آیا حضرت ابراهیم واقعاً در شهر اور می‌زیسته؟ آیا قوم بنی‌اسرائیل از مصر گریخته‌اند؟ آیا فتح اریحا توسط یوشع نبی صحت تاریخی دارد؟ و آیا پادشاهی داوود و سلیمان باستانی وجود داشته است یا افسانه‌ای است دینی؟ الدر برای هر کدام از این موارد، یافته‌های باستان‌شناسی و گزارش‌های میدانی را به دقت بررسی کرده و آن‌ها را در کنار متون مقدس قرار داده است.

نویسنده همچنین به نقش باستان‌شناسی در تفسیر دینی و فرهنگی کتاب مقدس اشاره می‌کند و اهمیت شناخت زمینه‌های تمدنی و جغرافیایی برای درک بهتر پیام‌های مذهبی را برجسته می‌سازد. او تاکید دارد که نباید از باستان‌شناسی برای اثبات یا رد اعتقادات دینی استفاده ابزاری کرد، بلکه این علم می‌تواند فهم عمیق‌تری از تاریخ شکل‌گیری ادیان ابراهیمی ارائه دهد.

ترجمۀ سهیل آذری نیز وفادار به متن و روان است و با افزودن پانوشت‌ها و توضیحات تکمیلی، درک بهتر مفاهیم را برای مخاطب فارسی‌زبان ممکن ساخته است. کتاب باستان‌شناسی کتاب مقدس منبعی ارزشمند برای پژوهشگران ادیان، تاریخ‌نگاران، دانشجویان الهیات، و علاقه‌مندان به تاریخ خاورمیانه باستان به‌شمار می‌رود. این کتاب خواننده را با دیدی نقادانه، علمی و تاریخی نسبت به متون دینی آشنا می‌سازد و درک عمیق‌تری از تقاطع دین، تاریخ و باستان‌شناسی فراهم می‌آورد.

۲۵۷