کتاب «آیین‌های جادوگری در فرهنگ و ادبیات» نوشته‌ی س. سیفی‌هدیه

کتاب «آیین‌های جادوگری در فرهنگ و ادبیات» نوشته‌ی س. سیفی‌هدیه اثری پژوهشی و میان‌رشته‌ای است که به بررسی ریشه‌ها، نمادها و بازتاب‌های جادوگری و آیین‌های مرتبط با آن در فرهنگ‌ها و متون ادبی مختلف، به‌ویژه در حوزه‌ی ایران و جهان می‌پردازد. نویسنده در این کتاب تلاش کرده تا مرز میان افسانه، آیین، باور عامیانه و نمادهای ادبی را روشن سازد و نشان دهد که جادو و جادوگری، صرفاً پدیده‌ای ماورایی یا خرافی نیست، بلکه بازتابی از ساختار روانی، اجتماعی و فرهنگی جوامع در دوره‌های مختلف تاریخی است.
این کتاب با زبانی تحلیلی و گاه رمزگشایانه، مفاهیم گوناگونی از سحر، افسون، طلسم، رمل، تعویذ، جن‌گیری، احضار ارواح، نذورات، قربانی و اوراد جادویی را بررسی کرده و نشان داده که این عناصر چگونه در ادبیات کهن و نوین، در قالب شخصیت‌ها، صحنه‌ها، رویدادها یا ساختارهای نمادین تکرار شده‌اند. آثار شاعران و نویسندگانی چون فردوسی، نظامی، مولوی، عطار، شکسپیر، گوته، مارلو و داستایوفسکی مورد تحلیل قرار گرفته‌اند.
سیفی‌هدیه در این کتاب نشان می‌دهد که جادو در متون کلاسیک همواره نماد قدرت، آگاهی پنهان، سرکشی در برابر نظم دینی یا اجتماعی مسلط، و گاه تلاشی برای درک جهان ماوراء بوده است. او همچنین آیین‌های جادویی را در ارتباط با روان‌شناسی جمعی، کهن‌الگوهای یونگی، و اسطوره‌های شرقی و غربی تحلیل می‌کند.
بخشی از کتاب به آیین‌های جادویی در فرهنگ ایرانی اختصاص دارد؛ مانند جادو در قصه‌های عامیانه، افسانه‌های محلی، آئین نوروز، شب یلدا، جشن‌های باستانی، و نیز مناسک مرتبط با زنان، باروری، و دفع چشم‌زخم. نویسنده نشان می‌دهد که چگونه این باورها به اشکال گوناگون در زندگی مردم باقی مانده و حتی در عصر مدرن به شکل‌های جدید بازتولید شده‌اند.
نویسنده با تکیه بر منابع مردم‌نگارانه، متون کهن، اسطوره‌شناسی، روان‌شناسی و نقد ادبی، کتاب را به اثری میان‌رشته‌ای و چندلایه تبدیل کرده است. از دیگر ویژگی‌های کتاب، توجه آن به نقش زنان در آیین‌های جادویی و نیز بازنمایی تصویر جادوگران زن در ادبیات است.
در مجموع، «آیین‌های جادوگری در فرهنگ و ادبیات» کتابی است پربار و تحلیلی که برای دانشجویان رشته‌های ادبیات، مردم‌شناسی، تاریخ فرهنگ، و مطالعات دینی و اسطوره‌ای بسیار سودمند است. این اثر به درک عمیق‌تری از جایگاه جادوگری در ناخودآگاه فرهنگی و ادبی ملت‌ها کمک می‌کند.